رابطه عقل و وحی
در جلسات گذشته ما درباره چند موضوع مهم گفتگو کردیم. آخرین موضوعی که بدان پرداختیم ربط معنویت با عقلانیت بود. در این راستا چهار تفسیر متفاوت از عقلانیت را بررسی کردیم. این چهار تفسیر عبارت بودند از:
۱) علم‌پرستی
۲) عقل‌پرستی
۳) نقل پرستی
۴) حق‌پرستی
تعریف این چهار دیدگاه به قرار زیر است:
نقطه ضعف مشترک سه دیدگاه نخست این است که هریک از آنها منابع اولیه معرفت را در یک منبع خاص محدود می‌کنند. علم‌پرستی منبع اولیه معرفت را در «تجربه حسی» محدود می‌کند. عقل‌پرستی منبع اولیه معرفت را در «شهود عقلی» محدود می‌کند. نقل‌پرستی منبع اولیه معرفت را در «نقلیات»/ «مسموعات» محدود می‌کند. اما حق‌پرستی اعتبار هریک از منابع اولیه معرفت را در جای مناسب آنها به رسمیت می‌شناسد.
این بحث مقدماتی را برای این منظور مطرح کردیم که سه مشکل اساسی را که معنویت قدسی یا دینی با آن روبروست
حل کنیم. این سه مشکل عبارتند از:
(۱) تعارض عقل و وحی
(۲) تعارض علم و دین
(۳) تعارض دین و اخلاق
معنویت قدسی تفسیری از دین است که سه ویژگی مهم دارد. این تفسیر با (۱) عقل، (۲) علم، و (۳) اخلاق سازگار است. از دین تفسیرهای گوناگون می‌توان داشت، اما تفسیری که ما به لحاظ عقلانی حق داریم آن را بپذیریم و از آن پیروی کنیم تفسیری است که با این سه امر، یعنی با عقل و علم و اخلاق سازگار باشد.
…
