معرفی ۵ کتاب برتر با موضوع «اخلاق محیط زیست»
۱ـ اخلاق محیط زیست (موضوعات اصلی)
اطلاعات این کتاب: مؤلف: گرگوری باسشام / ناشر: موسسه فرهنگی و هنری دیدگاه کاوش و سازندگی دکسا (اطلس پیدایش)/ مترجم: میثاق شایق/ ویراستار: آروین صداقتکیش/ سال چاپ: ۱۴۰۲/ نوبت چاپ: ۱/ تعداد صفحات: ۳۷۶٫
کتاب اخلاق محیط زیست، نوشتهای جامع در دو بخش و چهارده فصل است. با این کتاب میتوانید نسبتبه تمام چالشها و نظریههای موجود در حوزۀ اخلاق محیط زیست آگاه شوید. ضمن آنکه بخش پایانی هر فصل با بخشی به عنوان «خلاصۀ فصل» و پس از آن، بخش دیگری بهعنوان «پرسشهای بحث» این کتاب را برای آموزش در یک دوره تحصیلی به گزینهای مناسب تبدیل کرده است.
۲ـ ارزشهای زیستمحیطی
اطلاعات این کتاب: مؤلفان: جان اونیل، آلن هالند، اندری لایت/ ناشر: موسسه تیسا ساغر مهر/ مترجم: عیسی پیری/ سال چاپ: ۱۳۹۶/ نوبت چاپ: ۱/ تعداد صفحات: ۳۶۴٫
اثری فنی دربارۀ محیط زیست و مشخصاً چالشهایی است که مانع از حفظ و حراست آن میشود. کتاب شامل سه بخش و دوازده فصل میباشد. بخش اول به نظرات دو رویکرد وظیفهگرا و نتیجهگرا پیرامون ایدههای لذتگرایانه، عدالت توزیعی، رفاه انسانی،… و تأثیر آن بر محیط زیست میپردازد، ضمن آنکه مشکلات هر یک از رویکردهای اخلاقی را ذیل این موضوعات توضیح میدهد. بخش دوم امکان وجود یک اخلاق محیطی جدید را بررسی میکند و دربارۀ پیچیدگی طبیعت سخن میگوید. بخش آخر نیز دربارۀ تنوع زیستی، حفظ پایداری محیط زیست در عین پایداری رفاه انسان است.
۳ـ اخلاق و محیط زیست (رهیافتی اسلامی)
اطلاعات این کتاب: به کوشش: کاووس سیدامامی/ ناشر: دانشگاه امام صادق (ع)/ سال چاپ: ۱۳۸۹/ نوبت چاپ: ۱/ تعداد صفحات: ۳۴۴٫
این کتاب دستکم از دو جهت نسبتبه آثار دیگری که با نگرش اسلامی به محیط زیست میپردازند برتری دارد. نکتۀ اول: اثر شامل یازده فصل است که هر فصل آن توسط یک نویسندۀ مجزا نوشته شده که این سبک باعث غنا و تنوع در موضوعات فصول شده. نکتۀ دوم: این کتاب از آموزههای اخلاقی اخوان الصفا به محیط زیست گرفته تا چالشهای فقهی و اصول بهرهبرداری پایدار در اسلام و قرآن، را مورد بررسی قرار داده که این مطلب (همانطور که گفته شد) تنوع موضوعی قابلملاحظهای به آن بخشیده. اگرچه نمیتوان پرباری تمام فصول را تضمین کرد، اما میتوان گفت خواننده با مطالعۀ این اثر، با دامنهٔ موضوعات اخلاق محیط زیست در اسلام آشنا خواهد شد.
۴ـ اسلام و محیط زیست
اطلاعات این کتاب: مؤلف: عبدالله جوادیآملی/ تنظیم و تحقیق: عباس رحیمیان/ ناشر: اسراء/ سال چاپ: ۱۳۹۰/ نوبت چاپ: ۶/ تعداد صفحات: ۳۶۰٫
کتاب دیگری در حوزۀ اسلام و محیط زیست که ضمن وارسی رابطۀ انسان با طبیعت از دیدگاه فلسفۀ اسلامی و همچنین بررسی تاریخی مسئلۀ محیط زیست در علوم انسانی و دینی، این مسئله را با بررسی آیات قرآن نیز مورد مداقه قرار داده. لذا میتواند اثری سودمند برای پژوهشگران حوزۀ اخلاق باشد که میخواهند با رویکردی اسلامی و به ویژه قرآنی مسئله محیط زیست را بررسی کنند.
۵ـ دین و اخلاق محیط زیست: از تعارض تا اجماع همپوش
اطلاعات این کتاب: مؤلف: ابوالقاسم فنائی، سجاد بهروزی / ناشر: دانشگاه مفید/ سال چاپ: ۱۴۰۰ / صفحات: ۲۵۳٫
این اثر پایاننامهای در حوزۀ حل چالشهای محیط زیستی با نگرشی دینی است که نشان میدهد یک پژوهش دانشگاهی تا چه اندازه میتواند جذاب و قابلتأمل باشد. اگرچه فصل اول و دوم (آنچنان که اقتضای یک اثر دانشگاهی است) به تعریف کلیات و دستهبندی نظریات موجود پرداخته، فصل سوم و چهارم پیرامون نظریۀ احترام به طبیعت و ارزیابی آن، فصل پنجم و ششم درباب تأثیر مسحیت، یهودیت و اسلام در بحرانهای زیستمحیطی و در نهایت فصل هفتم و آخر در حال بررسی راهی است که بتواند از طریق آن اولاً سازگاری نگرش دینی به محیط زیست را با نظریۀ احترام به طبیعت نشان دهد و ثانیاً بتواند بر اساس قاعدۀ ملازمۀ میان حکم عقل (اخلاق) و حکم شرع (دین)، دلایل متعارض عقلی و نقلی (در شرع) راجعبه محیط زیست را حل کند. آنچه این کتاب را جذاب کرده نوع ورود و خروج به مباحث و البته ایدهٔ جذابی است که نگارندگان درپی اثبات آن هستند.