به مطالعات اخلاقی علاقمند هستید؟
جشن کتاب تهران به ایستگاه سی و یکم رسیده است. حال و احوال نشر کتاب خوب نیست و باید فرهنگ‌دوستان را به خرید و هدیه دادن کتاب ترغیب نمود. خانه اخلاق‌پژوهان جوان به سهم خود و با توجه به طیف گسترده علایق مخاطبان، ۹ عنوان کتاب را در حوزه تخصصی اخلاق و فلسفه اخلاق از میان عناوینی که امسال به نمایشگاه کتاب می آیند، به مخاطبان خود معرفی می کند. معرفی‌‌هایی که درپی می‌آید، برگرفته از معرفی کتاب‌هایی‌ست که در سایر سایت‌ها موجود است.
۱. مکتب اخلاقی عرفانی نجف
مکتب اخلاقی عرفانی نجف یکی از مهم ترین مکاتب عرفانی شیعه در دوران معاصر است که تاثیرات عمیقی را بر حوزه های علمی شیعه نهاده است. در این کتاب درباره این سلسله از علمای شیعه، کسانی چون سیدعلی شوشتری، آخوند ملاحسینقلی همدانی، سیداحمد کربلایی، شیخ محمد بهاری، میرزا جوادآقا ملکی تبریزی،سیدعلی قاضی، علامه طباطبایی، آیت‌الله بهجت، آیت‌الله نجابت و سیدهاشم حداد، سخن گفته شده است. تاریخ این مکتب و زندگی، آثار و احوال رجال آن، ابعاد گوناگون عرفان و معنویت این طریقه، به ویژه روش سلوکی و تربیتی آنان و نسبت آنان با سنت عرفانی اسلام در عرفان عملی و نظری، رویکردهای سیاسی اجتماعی آنان و موضع آنان در قبال تصوف از مباحث اصلی این کتاب است. بزرگان مکتب عرفانی نجف گونه‌ای از معنویت و عرفان اسلامی را که در خارج از حوزه تصوف و در بستر حوزه های علمیه شیعه شکل یافته، عرضه کرده‌اند، چنین معنویتی با بهره‌مندی از میراث معنوی اسلام، می‌تواند آموزه‌های فراوانی برای این روزهای ما داشته باشد.
چاپ سوم کتاب مکتب اخلاقی عرفانی نجف اثر محمود شیخ، با قیمت ۲۷،۰۰۰ تومان توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نمایشگاه کتاب عرضه گردیده است.
۲٫ كتاب‌شناخت اخلاق اسلامى، گزارش تحليلى ميراث مكاتب اخلاق اسلامى
كتاب‌شناخت اخلاق اسلامى اثر مهدى احمدپور، محمدتقى اسلامى، محمد عالم‌زاده نورى و مهدى على‌زاده، كتاب‌شناسى توصيفى – تحليلى و تا حدى انتقادى منابع اخلاق اسلامى است كه بر مبناى ميراث و متون مكاتب اخلاقى اسلامى صورت گرفته است.
اثر حاضر، با هدف ارائه بيشترين و مهم‌ترين اطلاعات لازم از برجسته‌ترين آثار مكاتب چهارگانه اخلاق اسلامى به محققان و مشتاقان اين عرصه، تأليف شده است.
این کتاب به همت پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم به چاپ رسیده است.
۳٫ عناصر فلسفه اخلاق
این کتاب از چهارده فصل «اخلاق چیست، چالش نسبیت‌گرایی فرهنگی، ذهنیت‌گرایی در اخلاق، آیا اخلاق مبتنی بر دین است، خودگرایی روان‌شناختی، خودگرایی اخلاقی، رهیافت سودگرایانه، بررسی نظریه سودگرایی، آیا قواعد اخلاقی مطلق وجود دارند، کانت و حرمت اشخاص، اندیشه قرارداد اجتماعی، زنانه‌نگری و اخلاق مراقبت، اخلاق فضیلت و نظریه اخلاقی رضایت‌بخش چگونه نظریه‌ای است» گردآوری شده است.
عناصر فلسفه اخلاق اثر جیمز ریچلز یکی از کتاب‌های حوزه فرا اخلاق و اخلاق هنجاری نظری است که بستری را برای فهم برخی از مسائل پرچالش این دو حوزه از قبیل نسبیت‌گرایی فرهنگی، ذهنیت‌گرایی، سودگرایی، وظیفه‌گرایی و اخلاق فضیلت فراهم می‌آورد.
ترجمه این کتاب بر اساس ویرایش چهارم متن انگلیسی صورت پذیرفته است.
در ویرایش سوم این اثر فصلی با عنوان «زنانه‌نگری و اخلاق مراقبت» به کتاب افزوده شده، اما در ویرایش چهارم هیچ فصل جدیدی اضافه نشده است، هر چند بخش‌های جدیدی به آن افزوده شده‌اند، همه فصل‌ها تا حدودی با حذف اضافات و افزایش توضیحاتی آراسته‌تر شده‌اند، برخی مثال‌های قدیمی نیز با اعمال تغییرات به روز یا جایگزین شده‌اند.
کتاب عناصر فلسفه اخلاق اثر جیمز ریچلز با ترجمه محمود فتحعلی و علیرضا آل بویه در ۳۶۰ صفحه و با شمارگان ۱۴۰۰ نسخه و با قیمت ۱۸۰۰۰ تومان توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است.
۴٫ انسانیت: تاریخ اخلاقی قرن بیستم
«انسانیت: تاریخ اخلاقی قرن بیستم» کتابی‌ست که درک عمیق محتوای آن نیازمند خوانش چندباره، تأمل و البته تفکر درباره آن چیزی‌ست که در کتاب مطرح شده. البته این مسئله نه به دلیل دشواری زبان متن (که اتفاقاً اصلاً دشوار نیست) بلکه به دلیل غنای متن و اهمیت بحث است که خواندن دوباره آن می‌تواند به درک نکات تازه‌ای بینجامد.
از این منظر مهم‌ترین ویژگی کتاب آن است که بین اثری تاریخی و اثری فلسفی در حرکت است. نویسنده کتاب کوشیده از نقطه نظری اخلاقی و با ذهنیتی تاریخی – فلسفی به قرن گذشته بنگرد. بنابراین گاه جریان‌های فکری و فلسفی را در بستر تاریخی که در آن بالیده‌اند، مورد توجه قرار می‌دهد و گاه رخدادهای تاریخی را از این منظر که چه پشتوانه فکری‌ای داشته‌‌اند تجزیه تحلیل می‌کند و در همه حال می‌کوشد بازتاب آن را در ساحت اخلاق پیش روی مخاطب بگذارد.
کتاب انسانیت: تاریخ اخلاقی قرن بیستم اثر جاناتان گلاور با ترجمۀ افشین خاکباز در ۶۹۲، و با قیمت ۴۵۰۰۰۰۰ ریال، توسط نشر آگه منتشر شده است.
۵٫ کتاب درآمدی بر فقه‌الاخلاق
کتاب درآمدی بر فقه اخلاق به قلم امیر غنوی با شمارگان ۱۵۰۰ نسخه، ۴۴۰ صفحه و قیمت ۱۸۰۰۰ تومان به همت سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
۶٫ داوری اخلاقی، فلسفۀ اخلاق چیست
کتاب «داوری اخلاقی، فلسفۀ اخلاق چیست؟» نوشتۀ هکتور زاگال – خوزه گالیندو، ترجمۀ احمدعلی حیدری توسط انتشارات حکمت در سال ۱۳۸۶ منتشر شد.
بنابر گفتۀ مترجم محترم: این کتاب ترجمه ای است از
Ethik fur junge menscen; Grundbegriffe – Positionen – Probleme
دو بخش نخست این کتاب را باید به منزلۀ مقدمات مهمی برای فلسفۀ اخلاق ملاحظه کرد. بخش نخست کتاب مربوط به مفاهیم بنیادین اخلاق از قبیل «آزادی»، «وجدان»، «سعادت»، و عمدتاً «چیستی اخلاق» است. بسیاری از پیش داوری هایی که در خصوص این مفاهیم در میان مردمان رایج است، در این بخش مورد بحث قرار گرفته اند. در بخش دوم کتاب، آراء و افکار برخی از فیلسوفان مشهور در خصوص اخلاق معرفی شده است. بخش سوم به مسائل اخلاقی می پردازد. در این بخش بیشتر با مباحث اخلاق هنجاری کاربردی آشنا می شویم.
۷٫ مسائل اخلاقی، متن آموزشی فلسفه اخلاق
کتاب «مسائل اخلاقی، متن آموزشی فلسفه اخلاق» نوشتۀ مایکل پالمر، ترجمۀ علیرضا آل بویه، توسط انتشارات مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی(قم)، انتشارات سمت در سال ۱۳۸۵ منشر شد و در سال ۱۳۸۸ به چاپ دوم رسید.
این کتاب ترجمه ای است از
moral problems,A Coursebook for Schools and Colleges, ؛
که در سال های ۱۹۹۱، ۱۹۹۲، ۱۹۹۴، ۱۹۹۵ تجدید چاپ شده است.
مترجم محترم در مقدمۀ ترجمه توضیحی مختصر از دو شاخه فلسفه اخلاق ارائه می دارد که عبارتند از:
الف) اخلاق هنجاری / توصیه ای (normative ethics)
ب) فرا اخلاق (meta ethics) یا اخلاق تحلیلی (analytic ethics) یا اخلاق نقدی (critical ethics).
اخلاق هنجاری خود به دو شاخۀ نظری (theoretical) و عملی (practical) قابل تقسیم است، و هر یک از ایندو نیز به زیر شاخه هایی تقسیم می شوند.
یکی از ویژگی های کتاب پیشرو پرداختن به هر سه حوزۀ فلسفۀ اخلاق است، یعنی علاوه بر اینکه به اخلاق هنجاری نظری پرداخته است، در مورد پژوهی ها به اخلاق هنجاری عملی می پردازد و در ضمیمۀ کتاب، فرا اخلاق را نیز مطرح می کند. در مجموع این کتاب را می توان در دستۀ کتاب های اخلاق هنجاری طبقه بندی نمود.
۸٫ درآمدی جدید به فلسفۀ اخلاق
کتاب«درآمدی جدید به فلسفۀ اخلاق» نوشتۀ هری. جی. گنسلر، برگردان حمیده بحرینی و ویراستۀ مصطفی ملکیان به سال ۱۳۸۵ توسط نشر آسمان خیال روانه بازار نشر شده است.
این کتاب ترجمه ای است از کتاب « Ethics: a contemporary introduction » نوشتۀ هری. جی. گنسلر.
کتاب پیشرو دربارۀ موضوعات و مباحثی است که در فلسفۀ اخلاق معاصر مطرح شده است؛ و بسیاری از دیدگاه های اساسی ای را دربر می گیرد که به فرا اخلاق و اخلاق هنجاری مربوط است. در این کتاب این دیدگاه های اخلاقی با موضوعات مشخصی، به ویژه نژادپرستی، تعلیم و تربیت اخلاقی و سقط جنین مرتبط شده است. نویسنده مخاطب کتاب خودش را دانشجویان دورۀ کارشناسی می داند که یک یا دو دوره را در فلسفه گذرانده اند.
نگارنده در ابتدای هر فصل از زبان یک دانشجوی فرضی که نمایندۀ دیدگاه اخلاقی است دفاعی روشن و قوی از آن دیدگاه ارائه می کند. بدین شیوه از مخاطب می خواهد که آن دیدگاه را جدی بگیرد و بر اساس ضوابط خودش آن را فهم کند. بعد از آن نوبت به اشکالها و ایرادها می رسد. با همۀ اینها نگارنده در صدد است خواننده را به تفکر انتقادی ترغیب کند. نگارنده در هر فصل با پرسش هایی دربارۀ متن آن فصل آغاز می کند و با معرفی کتاب ها و مقالاتی برای مطالعۀ بیشتر به پایان می برد.
۹٫ مدخل‌های اخلاقی از دانشنامه فلسفه استنفورد
بسیاری از علاقه‌مندان به فلسفه در ایران که با فضای مجازی بیگانه نیستند. نام دانشنامه فلسفه استنفورد را شنیده‌اند و چه بسا از این مجموعه کم نظیر بهره هم برده باشند. این دانشنامه حاصل طرحی است که اجرای آن در سال ١٩٩٥ در دانشگاه استنفورد آغاز شد و همچنان ادامه دارد. این مجموعه از مدخل‌های مناسبی برای ورود به گستره‌های متنوع فلسفی برخوردار است و کسی که می‌خواهد برای اولین بار با مسأله یا مبحثی در فلسفه آشنا شود، یکی از گزینه‌های راهگشایی که پیش رو دارد این است که ابتدا به سراغ مدخل یا مدخل‌های مربوط به آن در این دانشنامه برود.
نگارش، تدوین و انتشار مدخل‌های دانشنامه فلسفه استنفورد به سرپرستی “دکتر ادوارد. ن. زالتا” افزون بر اینکه پیوندی فراگیر میان فضای دانشگاهی و عرصه عمومی برقرار کرده، ویژگی‌های درخور توجه دیگری هم دارد و آن اینکه این دانشنامه به ویژه به کار دانشجویان و محققانی می‌آید که می‌خواهند در زمینه‌ای خاص پژوهش کنند.
ترجمه و انتشار تدریجی این دانشنامه به زبان فارسی و فراهم کردن امکان مواجهه شمار هرچه بیشتری از خوانندگان علاقه‌مند با آن از جمله اهدافی بوده که چه بسا مورد نظر بانیان این طرح بوده لذا “انتشارات ققنوس” با همکاری گروهی از مترجمان به سرپرستی “دکترمسعودعلیا” و با کسب اجازه از گردانندگان دانشنامه فلسفه استنفورد (SEP) اقدام به ترجمه و انتشار این دانشنامه می‌نماید و امیدوار است چاپ این مجموعه استمرار پیدا کند. در ادامه به ترجمه مدخل‌های مربوط به اخلاق اشاره می‌کنیم.
۱٫ استدلال‌های اخلاقی در اثبات وجود خدا
۲٫ بخت اخلاقی
۳٫ احترام
۴٫ اخلاق ارسطو
۵٫ معنای زندگی
۶٫ اخلاق زنانه‌نگر
۷٫ نسبی‌انگاری اخلاقی
۸٫ شهود
۹٫ دوستی
۱۰٫ اخلاق باور
۱۱٫ فلسفه اخلاق کانت
۱۲٫ روان‌شناسی تجربی اخلاق
۱۳٫ رویکردهای پدیدارشناسانه به اخلاق و تکنولوژی
۱۴٫ شکنجه
۱۵٫ دین و اخلاق
۱۶٫ ضدواقع‌گرایی اخلاقی
۱۷٫ اعتماد
