جامعه شناسی شناخت، علمی است که: روابط متقابل و مناسبات انواع زندگی اجتماعی با انواع شناختها و دانشها را نشان میدهد. اجازه دهید برای اینکه بیشتر با طرح این موضوع آشنا شویم، مسأله «دانشِ دانش» را با پذیرش یک مسامحه در ردیفهای زیر مشاهده کنیم؛
۱. شناخت شناسی: بررسی چگونگی پیدایش شناخت و آگاهی در انسان که چیزی به نام «ذهن» به وجود میآید و بر زیست فردی و اجتماعی انسان شکل و جهت میدهد و در نتیجه چیزی به نام جامعه و تاریخ را بوجود میآورد. طرح مسئله بدین صورت، مسألهای از مسائل اساسی فلسفی را به نمایش میگذارد که از مسائل جامعه شناسی نیست.
۲. جامعه شناسی شناخت: تفسیر جامعه شناختی اندیشه بشری: در این طرح آگاهی انسان به عنوان یک پدیده اجتماعی مانند سایر پدیدههای اجتماعی مورد بررسی قرار میگیرد.
۳. جامعه شناسی شناخت: تفسیر جامعه بر اساس چگونگی پیدایش آگاهی فردی و آگاهی اچتماعی و سیر تحول این آگاهی و کاربردشان در تحول سایر ابعاد جامعه از قبیل اخلاق، اقتصاد، دین، سیاست و … .